Ενότητα 6
΄Hτανε μια κοπέλα στο Πεκίνο
που ’λεγε πάντα «Δώσ’ μου κι απ’ εκείνο».
Kαι σαν της τα δώσαν όλα,
έσκασε σαν πασαβιόλα
και την κλάψανε πολύ στο Πεκίνο.
΄Hτανε μια γριά από τη Λιβύη
που διάβαζε του Πλουτάρχου τσοι βίοι.
Όταν τέλειωνε έναν τόμο,
τον επέταγε στο δρόμο
τούτη η σκολαστικιά απ’ τη Λιβύη.
΄Hτανε μια μικρή από τη Bραζιλία
που φώναζε: «Για πες μου, βράζει, Hλία,
το σινάπι που ’χα βάλει
προχτές βράδυ στο τσουκάλι
για να κάνει ποδόλουτρο η Kυρία;».
΄Eνας μαχαραγιάς από το Γάγγη
είχε στη μύτη κρεμασμένο ένα σπαράγγι.
Tο κουνούσε, το κουνούσε,
απ’ τον ύπνο κουτουλούσε
και κοιμότανε στις όχθες του Γάγγη.
΄Hτανε μια κοπέλα στην Προύσα
μισή μελαχρινή και μισή ρούσα.
Mε χρωματιστές κορδέλες
είχε δέσει τριάντα βδέλλες
και τις έβοσκε τριγύρω στην Προύσα.
΄Hτανε μια Kυρία στο Kόγκο
που χάθηκε μέσα στο λόγκο.
Kαθώς κοίταε να δει
πού να πάει για να βγει,
παίζαν τα δάχτυλά της μ’ ένα φιόγκο.
Γιώργος Σεφέρης
Για να δείτε την βιογραφία του σπουδαίου μας ποιητή πατήστε εδώ
Λίμερικ
Το παραπάνω ποίημα του Σεφέρη είναι ένα Λίμερικ.
Τι είναι όμως τα λίμερικ;
Τα λίμερικ (limerick) είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, "δίχως νόημα". Ξακουστά είναι εκείνα του Έντουαρντ Λιρ (Edward Lear), που το 1864 δημοσίευσε μια ποιητική συλλογή με λίμερικ, με τον τίτλο The book of nonsense.
Να ένα λίμερικ του Λιρ :
Υπήρχε ένας γέρος στο έλος
από τη φύση του ήταν ασήμαντος κι ανέμελος
καθισμένος σ' ένα πετραδάκι
τραγουδούσε δημοτικά σ' ένα βατραχάκι
αυτός ο διδακτικός γέρος στο έλος.
Στην Ελλάδα, πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ είναι ο Γιώργος Σεφέρης. Το 1975 εξέδωσε μια συλλογή από λίμερικ, με τον τίτλο Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά.
Εδώ το πρώτο της συλλογής :
Ήταν μια κοπέλα από τη Σάμο
που έχωσε το δεξί της στην άμμο
και με τ' άλλο χέρι
εκρατούσε ένα αστέρι
ετούτη η κοπέλα απ' τη Σάμο.
Συνήθως αποτελείται από πέντε στίχους.
Ομοιοκαταληκτούν ο πρώτος, ο δεύτερος και ο πέμπτος στίχος μεταξύ τους και ο τρίτος με τον τέταρτο.
Ο πρώτος στίχος περιέχει την παρουσίαση του πρωταγωνιστή
Στον δεύτερο αποκαλύπτεται η ιδιότητά του.
Στον τρίτο και τέταρτο έχουμε την πραγματοποίηση κάποιας ενέργειας ή τι είπε ο κόσμος γι’ αυτή του την ενέργεια.
Ο πέμπτος στίχος είναι αφιερωμένος στην εμφάνιση ενός τελικού επιθέτου που χαρακτηρίζει τον πρωταγωνιστή. Ή παραλόγου.
Δύο παραδείγματα λίμερικ:
Ποιος; Ένα παιδί από την Παλλήνη
Ιδιότητα; τρελαινόταν να παίζει με πλαστελίνη
Τι έκανε; παντού, όπου κι αν πήγαινε
Τι έκανε; για πλαστελίνη μίλαγε
Επίθετο; το ταλαντούχο παιδί απ’ την Παλλήνη
Ποιος; Ζούσε ένας ποντικός στο μεγάλο πύργο
Ιδιότητα; δυο παπούτσια φόραγε κι ένα σκούφο τρύπιο
Τι έκαναν οι άλλοι; οι γάτες τον κορόιδευαν κάθε που τον θωρούσαν
Τι έκαναν οι άλλοι; κουδούνια δυο του φόραγαν όταν τον συναντούσαν
Επίθετο; του καημένου ποντικού που θα ‘θελα για φίλο
Εργασία 1: Γράφω τα δικά μου λίμερικ
Εργασία 2: Βρίσκω πληροφορίες για τους αυτόχθονες λαούς: